Contracteerplicht voor franchisegevers?

Franchisegevers zijn verplicht om aan een beoogd franchisenemer informatie te verstrekken voorafgaand aan het sluiten van een franchiseovereenkomst. Veelal wordt deze informatie gebundeld in het zogenaamde Precontractuele Informatie Dossier (hierna: “PID”). De ontwerp franchiseovereenkomst maakt verplicht onderdeel uit van dit PID.

Recent heeft de voorzieningenrechter geoordeeld dat een franchisegever na het verstrekken van het PID verplicht was om een franchiseovereenkomst aan te bieden aan de beoogd franchisenemer. Franchisegever mocht zijn aanbod niet intrekken gedurende de standstill periode.[1]

In dit artikel bespreken wij de gevolgen van deze uitspraak voor de praktijk.

Het verstrekken van informatie voor het sluiten van de franchiseovereenkomst

Franchisegevers zijn verplicht om aan de beoogd franchisenemer te verstrekken:

• de ontwerp franchiseovereenkomst met bijlagen;
• de voorschriften over de door beoogd franchisenemer te betalen vergoedingen en investeringen;
• informatie over de overlegstructuur, mate van concurrentie met o.a. afgeleide formules en toegang tot omzetgegevens;
• de financiële positie van de franchisegever;
• de financiële gegevens van de locatie; en
• overige relevante informatie.

Deze informatie wordt vaak gebundeld aangeleverd in de vorm van het PID. Na verstrekking van het PID moet een standstill periode worden ingelast. Deze periode duurt minstens 4 weken. Binnen deze termijn mag onder andere de franchiseovereenkomst nog niet worden gesloten.

Uitspraak voorzieningenrechter

In de zaak die bij de voorzieningenrechter voorlag, had de franchisegever (Domino’s Pizza, hierna “Domino’s”) aan de beoogd franchisenemer het PID, inclusief franchiseovereenkomst verstrekt. Ook hadden partijen een intentieovereenkomst gesloten en had Domino’s aan de beoogd franchisenemer al de sleutel van de vestigingsplaats overhandigd.

In de standstill periode stuitte de beoogd franchisenemer op een aantal punten in de franchiseovereenkomst waar hij zich niet in kon vinden. De beoogd franchisenemer gaf aan dat hij niet wilde tekenen ingeval deze punten niet aangepast zouden worden. Domino’s heeft daarop gereageerd dat zij geen franchiseovereenkomst meer wilde sluiten met de beoogd franchisenemer.

De beoogd franchisenemer laat het er niet bij zitten en stapt naar de rechter. Bij de voorzieningenrechter vordert de beoogd franchisenemer dat Domino’s hem alsnog een franchiseovereenkomst moet aanbieden.

De voorzieningenrechter geeft de beoogd franchisenemer gelijk en wel om de volgende redenen.

1. Aanbiedingsverplichting in de intentieovereenkomst

In de tussen partijen gesloten intentieovereenkomst was opgenomen:

“Indien potentiële franchisenemer per deze datum (de voorzieningenrechter lees: de openingsdatum) aan alle voorwaarden voor het verlenen van een franchise heeft voldaan en de directie van Domino’s alsmede de Board of Directors van Domino’s Pizza Enterprises Limited haar goedkeuring heeft verleend, zal aan potentiële franchisenemer een franchise (SFA) worden aangeboden. (…)”.

Uit deze bepaling volgt volgens de voorzieningenrechter dat er op Domino’s een aanbiedingsplicht rust, als aan de genoemde voorwaarden is voldaan. Domino’s heeft in de procedure niet gesteld dat aan die voorwaarden niet zou zijn voldaan.

2. Uitleg van de wet

De voorzieningenrechter is van mening dat in de Wet franchise besloten ligt dat met het verstrekken van de precontractuele informatie een aanbod door franchisegever wordt gedaan om daadwerkelijk een franchiseovereenkomst te sluiten.

De standstill periode is er om de beoogd franchisenemer de tijd te geven zich af te vragen of hij de ontwerp franchiseovereenkomst met de franchisegever wil sluiten of niet. De franchisegever kan in deze periode alleen afwachten en mag zijn aanbod tot het sluiten van een franchiseovereenkomst gedurende deze periode niet intrekken.

Van belang hierbij is dat Domino’s in dit geval zelf tijdens de zitting heeft aangegeven dat de verstrekking van het PID (met bijbehorende ontwerp franchiseovereenkomst) als aanbod moest worden opgevat.

3. Voorbehoud in ‘belangrijke kennisgeving’ onvoldoende

Onderdeel van het PID (van 400 pagina’s) waren 2 pagina’s met een ‘belangrijke kennisgeving’. Onderaan die ‘belangrijke kennisgeving’ heeft de beoogd franchisenemer zijn handtekening gezet. Daarin was onder meer opgenomen:

“De verstrekking van het PID, alsmede elke volgende verstrekking van informatie, verplicht partijen op geen enkele wijze om met elkaar een franchiseovereenkomst aan te gaan.”

Domino’s vond dat zij gelet op deze bepaling haar aanbod mocht intrekken. De voorzieningenrechter oordeelt echter anders. Een beroep op deze bepaling uit de ‘belangrijke kennisgeving’ is volgens de voorzieningenrechter naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar.

In dat kader is voor dat oordeel van belang dat partijen van mening verschilden of de kennisgeving ‘ter akkoord’ was ondertekend door de beoogd franchisenemer, of slechts ‘ter ontvangst’. In het licht van die discussie oordeelt de voorzieningenrechter dat het op de weg van Domino’s had gelegen  om de beoogd franchisenemer te wijzen op een dergelijke bepaling. Vooral omdat een dergelijke bepaling volgens de voorzieningenrechter niet thuis hoort in het PID.

Ook in algemene zin merkt de voorzieningenrechter op dat de bepaling in de ‘belangrijke kennisgeving’ zich niet verdraagt met:

• het feit dat met het PID een aanbod wordt gedaan tot het sluiten van de franchiseovereenkomst; en
• de in de intentieovereenkomst opgenomen aanbiedingsplicht.

Gevolgen voor de praktijk

Wees je er ervan bewust, dat het verstrekken van een PID met daarbij de ontwerp franchiseovereenkomst wordt gezien als het doen van een aanbod om een franchiseovereenkomst conform dat ontwerp te sluiten.

De beoogd franchisenemer is na het verstrekken van precontractuele informatie aan zet en dus degene die bepaalt of een overeenkomst tussen partijen gesloten gaat worden. De franchisegever kan het aanbod in beginsel niet meer intrekken.

Wil je als franchisegever wel de mogelijkheid hebben om tijdens de standstill periode toch af te zien van het sluiten van een franchiseovereenkomst? Naar onze mening is dat mogelijk. Je moet dit dan wel heel nadrukkelijk overeenkomen, bijvoorbeeld in een intentieovereenkomst. Bovendien moet de communicatie hierover (in alle documenten) strak en sluitend zijn. Bij Domino’s zie je dat het mede daarop mis is gelopen. Het luistert dus nauw.

Heeft u vragen over dit onderwerp? Neem dan vrijblijvend contact op met onze franchise specialisten. 

[1] ECLI:NL:RBMNE:2021:2840.

​